Antesendente

Portál Transparénsia de Apoiu / The Aid Transparency Portal (ATP) hanesan baze-dadus ida kona-bá Apoiu Dezenvolvimentu Ofisiál / Official Development Assistance (ODA) ne’ebé hahú tiha ona iha Unidade Jestaun Parseria Dezenvolvimentu / Development Partnership Management Unit (DPMU), Ministeriu Finansa – Guvernu Timor-Leste nia okos. Fundu no apoiu fornesidu tiha ona husi Guvernu Japaun, Guvernu Austrália, no Banku Dezenvolvimentu Aziátiku (ADB); ho implementasaun husi Development Gateway International. Projetu ATP nia objetivu mak atu fortifika DPMU nia kapasidade hodi jere, kontrola no relata kona-bá fluksu sira husi apoiu liu-husi implementasaun Sistema Jestaun Informasaun de Apoiu bazeadu-ba-sítiu/web (AIMS) ida. ATP aktualiza nafatin doadór nia komitementu no dezenbolsu sira ba Timor-Leste iha baze trimestrál ida. Adisionalmente, sistema ida ne’e liga atividades ba sektór OECD/DAC nian sira, áreas jeográfikus, no ajénsia benefisiáriu, implementasaun no ezekusaun sira.

Sistema ATP ne’e bazeadu ba Plataforma Jestaun de Apoiu (dezenvolvidu husi Development Gateway) no modifikada tiha ona hodi hakonu nesesidades Ministeriu Finansa-Timor-Leste ho nia parseiru dezenvolvimentu sira nian. Série ida husi treinamentus fornesidu tiha ona ba utilizadór ATP sira (Parseiru Dezenvolvimentu sira treinada durante fulan ikus husi tinan 2011 no iha fulan Janeiru / Febreiru 2012) hodi garante kompreensaun kompletu ida kona-bá rekerimentus de dadus no sustentabilidade sistema ne’e nian ba tempu-naruk.

Dadus ODA sei kontinua aktualizada iha sistema ida ne’e no prosesu validasaun ida eziste tiha ona, ho fornesimentu dadus hanesan responsabilidade Parseiru Dezenvolvimentu sira nian. Uzu dahuluk dadus husi sistema ida ne’e ba objetivus planejamentu, hala’o iha fulan Abríl 2012.

Metas

Meta ba ATP mak atu apoia implementasaun Timor-Leste nia Planu Dezenvolvimentu Estratéjiku, aumezmu-tempu redúz kustus administrativus no tempu. Ne’e sei fasilita toma-desizaun mais-informada no mellora efisiénsia, efetividade no koordenasaun entre ajénsia guvernu nian sira no ho Parseiru Dezenvolvimentu sira. Adisionalmente, atinjimentu husi metas hirak ne’e sei ajuda dezenvolve kapasidade no apoiu hodi garante apoiu refere rejistada ho própriu, alokada no utilizada ba benefisiu sidadaun Timor-Leste sira nian.

Ne’e ho OBJETIVU atu:

  • Apoia DPMU nia jestaun ba ODA.
  • Hasa’e transparénsia no responsabilizasaun liu-husi intrudúz asesu ne’ebé lu’an ba repozitóriu dadus ida kona-bá projetus/programas finansiada husi ODA.
  • Aliña ODA ho di’ak-liu liu-husi mapeamentu mellorada kona-bá rekursus de apoiu hasoru Planu Dezenvolvimentu Estratéjiku.
  • Fonese kompreensaun ida di’ak-liu kona-bá divizaun de serbisu liu-husi mapeamentu de apoiu bazeada ba sektorál / doadór.
  • Hasa’e parseiru dezenvolvimentu nia konfiansa ba sistemas Guvernu nian liu-husi sistema ida ne’ebé di’ak ona hodi rejista no relata dadus.
  • Mellora koordenasaun lideradu husi Guvernu, permite Guvernu hodi mantein koordenasaun tomak durante prosesu dezenvolvimentu Timor-Leste nian.

Metudulójia

DPMU aponta tiha ona pontu-fokál sira husi kada Parseiru Dezenvolvimentu ne’ebé opera daudaun iha Timor-Leste hodi apoia sira asesa no aktualiza dadus iha ATP kada trimestre, kada fulan ka bazeada ba tempu-reál ida (imediatu), tuir akordu no pedidu sira entre DPMU no Parseiru Dezenvolvimentu. Relatórius aktualizadas disponivel ba doadór sira hotu, no DPMU sei públika relatórius anuál no trimestrál kona-bá apoiu liu-husi ATP. Hodi garante kualidade dadus, kada doadór iha nia prosesu validasaun internál ida, no DPMU monitoriza dadus ne’e ho reguláriu hodi garante nia kualidade no kompletamentu. Doadores barak liu mak hatama tiha ona projetus ne’ebé hala’o iha tinan 2010, no kontinua aktualiza nafatin plataforma ho informasaun foun no projetus foun. Ne’e hanesan Parseiru Dezenvolvimentu nia responsabilidade tomak atu hatama dadus ba iha ATP, no Ministeriu Finansa sempre disponivel hodi fornese treinamentu kona-bá hatama-dadus (data entry).

Hatama tiha ona informasaun finansiamentu iha moeda ida-idak ne’ebé kada Parseiru Dezenvolvimentu uza. Depois konverte moedas hirak ne’e ba iha Dolar Amerikanu (USD) ka ba iha moeda sira seluk, bazeia-bá montante/taxa troka nian iha loron ne’ebé tranzasaun finanseira akontese. Hanesan nia padraun, dadus ne’ebé hatudu iha ATP mak USD tuir Timor-Leste nian tinan-fiskál (1 Janeiru - 31 Dezembru). Mazke-nune’e, dadus bele konvertidu ba iha moedas no tinan-fiskál sira seluk (purezemplu: Austrália, Nova-Zelándia no Portugál) ho uza filtrus. Kolunas no definisaun sira iha ATP dezenvolvida tuir padraun internasionál sira, inklui OECD/DAC no Inisitaivu Transparénsia de Apoiu Internasionál, no lideradu husi Ministeriu Finansa iha Timor-Leste. ATP hanesan sistema ativu ida ne’ebé sei kontinua aktualizada ho informasaun ikus-liu kona-bá apoiu. Dezde doadór balun aktualiza sira-nia informasaun projetu iha tempu-reál (imediatu), entaun bele iha mudansa beibeik ba informasaun ne’ebé publikada iha ATP. Tanba-ne’e, bainhira uza ka refere informasaun de apoiu ruma iha ATP ne’e, importante atu inklui mós data no tempu asesu ba ATP ne’e nune’e hodi prodúz rezultadu komparável sira.

Site Counter

659265